“As we move, we are always making connections, creating relationships, both within ourselves and the world”   (Hackney P.)

Een voorbeeld hoe de verbinding eruit zou kunnen zien, gemaakt door Don Satijn.

Achtergrondinformatie voor het onderzoek

Sinds meer dan zes jaar werk ik met mensen die het syndroom van Korsakov (SvK) hebben. De complexiteit van de aandoening en de gevolgen die vaak leiden tot eenzaamheid, fascineren en raken mij.

In de danstherapeutische praktijk observeerde ik dat een specifieke interventie, die ik Bridging Dance Movements noem, opvallende veranderingen teweegbrengt. Het is een eenvoudige, speelse dansinteractie waarbij je elkaar iets imaginairs geeft, dat vervolgens mag transformeren in wat je zelf wilt. Tijdens deze interventie lijkt het alsof zelfs de meest apathische personen tot leven komen: mensen beginnen te lachen, elkaar in de ogen te kijken, hun wangen verkleuren en de mimiek in hun gezicht wordt geactiveerd. Ze lijken beter in staat om op non-verbaal niveau verbinding te maken met zichzelf en anderen. Door de interventie in een artistieke context te plaatsen – bijvoorbeeld in performances met cliënten – werd de kracht ervan ook zichtbaar voor de buitenwereld (zie artistieke projecten met cliënten).

Ik begon de interventie te analyseren vanuit een dans- en danstherapeutisch perspectief, op zoek naar verbindende factoren. Dit leidde tot de volgende elementen die ik verder wil onderzoeken: geven en ontvangen, creatie, het zelf, impulsen en de ruimtelijke bridging-structuur. Net als bruggen punten verbinden en afstand overwinnen, creëren Bridging Dance Movements een bewegingsbrug tussen mensen, waarbij ze iets van zichzelf dansend met elkaar delen, wat bijdraagt aan een gevoel van verbondenheid. Er wordt non-verbaal informatie overgedragen, die tot een creatie leidt. Dit beschouw ik als een universeel principe, terug te vinden in de natuur (bijvoorbeeld in neurale netwerken en ondergrondse schimmelnetwerken).

De verbinding die tijdens de interventie ontstaat, is voelbaar, maar niet altijd direct zichtbaar. Dit roept de vraag op hoe deze verbinding aantoonbaar en meetbaar kan worden gemaakt. Wat zijn de kernelementen die bijdragen aan verbinding, en welke effecten heeft dit op de doelgroep?

Het syndroom van Korsakov (SvK) is een neurocognitieve aandoening die leidt tot chronische geheugen- en gedragsproblemen. Door het gebrek aan ziekte-inzicht en confabulaties (het onbewust opvullen van geheugenhiaten met verzonnen verhalen), zijn interviews vaak geen volledig betrouwbare bron voor de emotionele beleving van cliënten. Om deze beperkingen te omzeilen, heb ik gekozen voor een transdisciplinaire onderzoeksmethode, die praktijkgericht en artistiek onderzoek combineert. Dit is een innovatieve benadering die niet alleen aansluit bij de doelgroep, maar ook bij mijn vaardigheden en rol als onderzoeker.

Voor zover bekend is er wereldwijd nog geen onderzoek gedaan naar deze specifieke interventie, noch naar danstherapie voor mensen met SvK. Dit maakt het onderzoek op meerdere niveaus vernieuwend.